Energooszczędność budynku w dużym stopniu zależy nie tylko od prawidłowego ocieplenia dachu czy ścian, ale również fundamentów. Dlatego coraz więcej inwestorów przykłada dużą wagę do prawidłowego ich ocieplenia. Jest to istotne, bowiem naprawa źle wykonanej izolacji cieplnej i przeciwwilgociowej fundamentów może być bardzo kosztowna lub niemożliwa do przeprowadzenia.

Zatrzymać ciepło i chronić przed wilgocią

Prawidłowe wykonanie ocieplenia fundamentu polega na wyeliminowaniu wszelkich mostków termicznych: nie tylko w obrębie ścian czy płyt fundamentowych ale również np. podłogi na gruncie. W praktyce oznacza to, że izolacja cieplna powinna szczelnie otaczać cały budynek i łączyć się z ociepleniem ścian zewnętrznych parteru. Dotyczy to nie tylko budynków, które mają podłogę posadowioną na gruncie ale też podpiwniczonych.

Fundamenty zagrożone są też wilgocią lub wodą. Mokre i przemarzające fundamenty szybko niszczeją, co ma olbrzymi wpływ na izolacyjność cieplną budynku. Dlatego ważne jest prawidłowe wykonanie izolacji przeciwwilgociowej – pionowej i poziomej. Pozioma powinna być ułożona zarówno między ławą i ścianą fundamentową jak i wszędzie tam, gdzie ściany fundamentowe łączą się ze ścianami budynku.

Jeżeli budynek nie jest podpiwniczony, pozioma izolacja przeciwwilgociowa ścian fundamentowych musi być połączona z izolacją podłogi na gruncie, nawet jeśli nie wypadają one na tej samej wysokości. Zatem pierwszym krokiem w prawidłowym izolowaniu jest wykonanie izolacji przeciwwilgociowej lub przeciwwodnej – jeśli mamy do czynienia z  wysokim poziomem wód gruntowych.

Czy fundamenty ocieplać od wewnątrz czy od zewnątrz?

Ocieplenie ściany fundamentowej od środka stosuje się tylko wtedy, gdy ściany zewnętrzne budynku są jednowarstwowe. W tym wypadku ocieplenie należy oprzeć na ławie fundamentowej, poprowadzić do góry i połączyć z ociepleniem podłogi na gruncie.

Jeśli ściany zewnętrzne są dwu- lub trzywarstwowe, izolację cieplną układa się od zewnętrznej strony ściany fundamentowej. Mimo, że poniżej gruntu temperatura jest wyższa niż na zewnątrz, daje się izolację o jednakowej grubości, opierając ją na górnej krawędzi ławy fundamentowej i łącząc z izolacją cieplną ściany budynku. W budynkach niepodpiwniczonych zewnętrzna warstwa izolacji cieplnej nie musi sięgać ławy fundamentowej, ale powinna być zagłębiona minimum 1 metr poniżej gruntu.

Obydwa rozwiązania mają jedną wadę. Ława fundamentowa nadal jest miejscem przez które ucieka ciepło. Rozwiązaniem jest ocieplenie ściany fundamentowej z obydwu stron lub – dość kosztowne – ocieplenie samej ławy fundamentowej ze wszystkich stron.

Coraz częściej stawia się budynki niepodpiwniczone na płycie fundamentowej. Jest to rozwiązanie prostsze i stosunkowo tanie. W tym wypadku izolacja termiczna układana jest pod żelbetową płytą fundamentową. Wyprowadza się ją poza płytę i łączy z izolacją termiczną ścian.

Jakim materiałem ocieplać fundamenty?

Materiał ociepleniowy narażony jest na wilgoć i uszkodzenia mechaniczne powodowane napierającą ziemią i korzeniami roślin. Najlepszym zatem rozwiązaniem jest stosowanie płyt styropianowych EPS o niskiej nasiąkliwości i wysokiej wytrzymałości na ściskanie.

Materiałem dedykowanym termicznej ochronie fundamentów są płyty styropianowe  KNAUF Therm EXPERT Hydro EPS 100 λ 36 Ponieważ nie są cięte, tylko wytwarzane w procesie formowania, ich powierzchnia jest jednolita i nisko nasiąkliwa. Płyty te mają też system kanalików drenażowych ułatwiających odprowadzania wilgoci i wody.

Płyty przykleja się do ścian fundamentowych, uprzednio zabezpieczonych hydroizolacją, za pomocą nie zawierającego rozpuszczalników kleju bitumicznego. Krawędzie płyt mają zamki, co pozwala na układanie ich „na zakładkę” bez ryzyka powstawania mostków termicznych.

Płyty styropianowe KNAUF Therm EXPERT Hydro EPS 100 λ 36 są polecane do stosowania w miejscach, w których obciążenia użytkowe nie przekraczają 30kPa (3000 kg/m²),